HL7 Hastane Bilgi Sistemleri ve Sağlık Bakanlığı Arasında Veri İletimi

HL7 Health Level Seven Hastane Verilerinin Sağlık Bakanlığına İletilmesi

HL7 (Health Level Seven) sağlık sektöründe kullanılan uluslararası bir veri iletişim standardıdır. Hastane bilgi sistemleri (HIS), laboratuvar bilgi sistemleri (LIS), radyoloji bilgi sistemleri (RIS) ve diğer sağlık bilişim sistemleri arasında veri alışverişini standartlaştırmak için geliştirilmiştir. HL7, hasta kayıtları, laboratuvar sonuçları, ilaç bilgileri ve diğer sağlık verilerini belirli bir formatta iletmek için kullanılır.

1. HL7 Standardı Nedir?

HL7, sağlık hizmetlerinde kullanılan farklı bilgi sistemleri arasındaki veri alışverişini düzenleyen bir dizi protokolden oluşur. En yaygın sürümleri şunlardır:

• HL7 v2.x: Çoğunlukla kullanılan versiyon, özellikle hastane içi sistem entegrasyonlarında yaygın.
• HL7 v3: Daha karmaşık ve XML tabanlıdır, ancak HL7 v2 kadar yaygın değildir.
• FHIR (Fast Healthcare Interoperability Resources): Modern, web tabanlı HL7 standardı olup API tabanlı veri alışverişini destekler.

2. Hastanelerde RS232 Kullanan Cihazlar ve Veri İletimi

Hastanelerde birçok eski ve yeni tıbbi cihaz hala RS232 (seri port) ile haberleşmektedir. HL7 veya başka protokollerle bu veriler ağ üzerinden merkezi sistemlere iletilmelidir. RS232 to Ethernet çeviriciler, bu cihazların TCP/IP tabanlı sistemlerle entegrasyonunu sağlar.

a. RS232 ile Çalışan Cihazlar

1. Laboratuvar Cihazları

   • Kan analizörleri
   • Biyokimya ve hematoloji analiz cihazları
   • Mikrobiyoloji sistemleri

2. Görüntüleme Sistemleri

   • Röntgen, MR, CT cihazları
   • Dijital ultrason cihazları

3. Hasta Monitörleri

   • Kalp ritmi ve EKG cihazları
   • Yoğun bakım hasta izleme sistemleri

4. Kan Gazı ve İlaç Hazırlama Sistemleri

   • Kan gazı analizörleri
   • Kemoterapi ilaç hazırlama cihazları

3. Hastane Verilerinin Sağlık Bakanlığına İletilmesi

Hastanelerdeki cihazların ürettiği verileri sağlık bakanlığı sunucularına iletmek için genellikle RS232 to Ethernet çeviriciler ve HL7 Gateway Sistemleri kullanılır. Süreç şu şekilde işler:

a. Veri Toplama ve Çevirme

1. RS232 Bağlantısı:

   • Cihazların seri portlarından veri alınır.
   • Veri, RS232 to Ethernet çeviriciye bağlanır.

2. Ethernet Üzerinden TCP/IP Ağına Aktarım:

   • Çevirici, gelen RS232 sinyallerini TCP/IP protokolüne çevirir.
   • Veriler HL7 formatına dönüştürülmek üzere bir HL7 sunucusuna yönlendirilir.

3. HL7 Formatına Dönüştürme:

   • HL7 Gateway (veya Middleware) yazılımları, bu ham verileri HL7 standardına çevirir.
   • Örneğin, kan testi sonucu bir HL7 ORU (Observation Result) mesajına dönüştürülerek hazırlanır.

b. Sağlık Bakanlığına Veri Gönderme

1. VPN veya Özel Ağ Kullanımı:

   • Hastaneler ile sağlık bakanlığı arasında güvenli bir VPN bağlantısı kurulur.
   • Alternatif olarak, doğrudan özel sağlık ağları (ör. Türkiye’de SBYS - Sağlık Bakanlığı Yönetim Sistemi) kullanılır.

2. HL7 Mesajlarının İletilmesi:

   • Dönüştürülen HL7 mesajları, TCP/IP tabanlı HL7 sunucularına veya REST API (FHIR) aracılığıyla bulut sistemlerine gönderilir.
   • Sağlık Bakanlığı, gelen HL7 mesajlarını işleyerek merkezi sağlık sistemine kaydeder.

3. Geri Bildirim Mekanizması:

   • Sağlık Bakanlığı, iletilen HL7 mesajlarını doğrular.
   • Eğer hata varsa, hastane bilgi sistemine hata kodları gönderilir.

4. Teknik Gereksinimler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bu sistemlerin sağlıklı çalışması için bazı teknik noktalara dikkat edilmesi gerekir:

1. RS232 Parametre Ayarları:

   • Baud rate (ör. 9600, 115200 gibi)
   • Parity (None, Even, Odd)
   • Stop bits (1 veya 2)
   • Data bits (7 veya 8)

2. RS232 to Ethernet Çevirici Özellikleri:

   • TCP Server / Client mod desteği
   • Virtual COM Port (VCP) yazılımı ile eski sistemlerin desteklenmesi
   • PoE destekli modeller dış mekân entegrasyonu için tercih edilebilir

3. Güvenlik Önlemleri:

   • Şifreleme: Sağlık verileri hassas olduğu için TLS/SSL üzerinden HL7 iletişimi tercih edilmelidir.
   • Firewall ve VPN: Dış ağ bağlantıları sağlık bakanlığının belirlediği güvenlik standartlarına uygun olmalıdır.
   • Veri Yedekleme: Olası sistem arızalarında hasta verilerinin kaybolmaması için HL7 mesajları yedeklenmelidir.

4. API ve Entegrasyonlar:

   • HL7 mesajlarını modern sistemlere aktarmak için FHIR tabanlı API entegrasyonları tercih edilebilir.
   • Middleware yazılımlar ile eski sistemlerin HL7 uyumlu hale getirilmesi sağlanabilir.

Özet

• HL7, hastane bilgi sistemleri ve sağlık bakanlığı gibi merkezi sistemler arasında standart bir veri iletişimi sağlar.
• Hastanelerde RS232 kullanan cihazlardan veriler toplanarak RS232 to Ethernet çeviriciler aracılığıyla HL7 formatına dönüştürülür.
• Güvenli bir ağ bağlantısı üzerinden HL7 mesajları, sağlık bakanlığı sunucularına iletilir.
• HL7’nin modern alternatifi olan FHIR API gibi çözümler, yeni nesil sağlık bilişim sistemlerine entegrasyon için kullanılabilir.